Ludzie starzy i starość

Badania nad starością i ludźmi w starszym wieku od pewnego czasu przeżywają wyraźny rozkwit, szczególnie w obszarze nauk społecznych. Wynika to z dość oczywistych względów: wydłużenia się życia ludzkiego i stałego, przynajmniej w państwach zamożniejszych, spadku urodzin, co ma zapowiadać szybki, zawrotny statystycznie wzrost udziału ludzi starych w społeczeństwach europejskich. Dość dynamicznie rozwija się też w tym kontekście historiografia starości — z niedostatecznym jednak uwzględnieniem polskiej perspektywy. Nadrobienia tych zaległości podjął się zespół badawczy złożony z pracowników Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego i badaczy z kilkunastu innych ośrodków krajowych i zagranicznych. Efektem kilkuletnich prac są dwa zbiory studiów, opisujące zarówno praktykę społeczną, jak i toczące się dyskursy. W niniejszym tomie autorzy, sięgając do dokumentów osobistych, wywiadów, źródeł ikonograficznych, literatury pięknej, prasy codziennej i periodycznej, podręczników szkolnych i reklam, rekonstruują wyobrażenia, poglądy i postawy wobec starości. Zajmują się też miejscem ludzi starych w społecznych hierarchiach oraz różnicami w przeżywaniu starości przez przedstawicielki i przedstawicieli różnych środowisk społecznych i zawodowych (takich jak np. chłopi, mieszkańcy małych miasteczek, duchowni, emigranci, nauczyciele i profesorowie wyższych uczelni). Wiele uwagi poświęcają także wpływom modernizacji technicznej i społecznej (np. wynalazków technicznych, przemian obyczajowych, wzrostu bezpieczeństwa socjalnego) na transformację więzi i relacji międzypokoleniowych. Ważnym uzupełnieniem prezentowanych tu studiów jest tom I poświęcony metodologii, demografii i instytucjonalnym formom opieki nad osobami w podeszłym wieku.