Świadomość umierania

Umieranie jest zorganizowanym społecznie procesem, nie zawsze uwzględniającym punkt widzenia umierającego. Można umrzeć społecznie będąc żywym biologicznie. Socjologia pokazując ten aspekt interakcji w kontekstach społecznych i organizacyjnych, odsłania i uświadamia nam wagę wzorów interakcji i wpływu społeczno-organizacyjnego na nie oraz ukazuje procesualność umierania. Do rozwoju takiej wiedzy właśnie przyczynia się książka „Świadomość umierania", która pod tym względem jest wyjątkowa i prekursorska. Krzysztof T. Konecki Glaser i Strauss pokazują w swojej mądrej, ponadczasowej książce marginalizację śmierci i umierania oraz przejęcie kontroli nad wiedzą pacjenta i procesem jego umierania przez służby medyczne. W przedostatnim rozdziale autorzy dają wskazówki jak teoria kontekstów świadomości może być praktycznie wykorzystana przez personel medyczny i rodziny umierających, a także przez tych wszystkich, którzy sami przeżywają doświadczenie terminalnej choroby lub towarzyszą w takiej chorobie bliskim osobom. Książkę Barneya G. Glasera i Anselma L. Straussa rekomenduję jako ważną pozycję humanistyczną, ogólnorozwojową, sprzyjającą rozumieniu ludzkiej kondycji i nieodzownie z nią związanego zjawiska śmierci. Anna E. Kubiak Uniwersalność doświadczenia umierania bliskiej osoby i nieraz trudne relacje rodziny z personelem medycznym powinny skłonić praktycznie każdą dorosłą osobę do sięgnięcia po tę lekturę. Nie bez znaczenia jest umocowanie prowadzonych analiz we własnym doświadczeniu Glasera, który niedługo przed napisaniem tej książki stracił ojca. Nadaje to narracji pewien ton osobistego zaangażowania. W odbiorze z pewnością pomocny też będzie znakomity styl pisarski; książka jest zrozumiała, nie narzuca nachalnie kategorii socjologicznych, lecz dyskretnie ukazuje je w drugim planie (dla specjalistów); żywe opisy, trafne cytaty z wywiadów, otwarte i taktowne stawianie najbardziej drażliwych kwestii, to dalsze cechy, które zapewnią książce szeroki krąg czytelników. Grażyna Woroniecka